محققان دانشکده فیزیک دانشگاه یزد با کسب فرصت حضور در مرکز بین‌المللی تابش سنکروترون برای علوم تجربی و کاربردها در خاورمیانه (سزامی)، موفق شدند تحقیقات خود را در زمینه مشخصه‌یابی مولکول آسفالتین و کاربرد آن در تولید نسل جدیدی از سلول‌های خورشیدی توسعه دهند.

به گزارش پایگاه خبری یزدتیتر؛ محققان دانشکده فیزیک دانشگاه یزد با کسب فرصت حضور در مرکز بین‌المللی تابش سنکروترون برای علوم تجربی و کاربردها در خاورمیانه (سزامی)، با حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری، موفق شدند تحقیقات خود را در زمینه مشخصه‌یابی مولکول آسفالتین و کاربرد آن در تولید نسل جدیدی از سلول‌های خورشیدی توسعه دهند.

دکتر محمدعلی حداد عضو هیئت علمی دانشکده فیزیک دانشگاه یزد مجری این پروژه فناورانه در مرکز بین‌المللی تابش سنکروترون برای علوم تجربی و کاربردها در خاورمیانه (سزامی)، درباره این پروژه تحقیقاتی گفت: در سال ۲۰۲۳ با پذیرش پیشنهادیه بین‌المللی تحت عنوان “مشخصه‌یابی مولکول آسفالتین و استفاده از این مولکول‌ها در ساخت نسل جدیدی از سلول‌های خورشیدی”، مشخصه‌یابی تعدادی از عناصر مربوط به مولکول آسفالتین (زباله های نفتی) و سلول‌های خورشیدی اولیه ساخته شده در آزمایشگاه فتوولتائیک دانشکده فیزیک دانشگاه یزد، به هدف استفاده آن‌ها در ساخت نوع جدید از سلول های خورشیدی را  به کمک باریکه (XRF) در سنکروترون سزامی به انجام رسانده‌ایم و در حال حاضر مشغول به تحلیل‌ داده‌های مرتبط با این موضوع هستیم. نتایج تحلیل های اولیه حاکی از آن است که بازده‌ایی سلول‌های خورشیدی آزمایشگاهی اولیه از مرتبه قابل قبولی برخوردار است.
وی در ادامه افزود: با توجه به وجود منابع بسیار وسیع نفتی و نیز حجم وسیعی از زباله های نفتی همچون آسفالتین در کشور، امکان ساخت سلول‌های خورشیدی از این نوع مواد فراهم می آید که در مقایسه با روش‌های دیگر بسیار مقرون به صرفه است. گرچه جمع بندی اولیه در این مورد به لحاظ علمی و تکرارپذیری تجربی بسیار زود است اما نتایج اولیه بسیار امید بخش است.

وی با اشاره به حمایت سازمان توسعه همکاری های علمی و فناورانه بین‌المللی در معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری عنوان کرد: از معاونت علمی ریاست جمهوری، پژوهشگاه دانش های بنیادی، چشمه نور ایران، اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشکده فیزیک در دانشگاه یزد و دیگر صنایع و شرکت‌های دانش‌بنیان که در انجام این نوع پروژه‌ها، ما را حمایت‌ها و همراهی کردند قدردانی می‌کنم.

وی در ادامه با اشاره به کاربردهای بسیار گسترده تابش‌های سنکروترونی در انجام پژوهش‌های میان رشته ای گوناگون از جمله، نانوفناوری، مشخصه‌یابی پیشرفته مواد و علومی همچون زیست فناوری و باستان شناسی عنوان کرد: استان تاریخی یزد و وجود آثار باستانی در این استان، دارای ظرفیت بسیار خوبی برای انجام این نوع پژوهش‌ها است. استفاده از تابش سنکروترون و شتاب دهنده‌ها در مشخصه‌یابی بافت‌ها و آثار تاریخی و همچنین شناسایی مشخصات فیزیکی این نوع از مواد، ما را به شناسایی و آگاهی از دانش پیشینیان و در صورت امکان استفاده از آن‌ها بر اساس نیاز امروز و کمک می‌کند.

وی در تشریح کاربرد دانش تابش سینکروترون (synchrotron) گفت: سنکروترون نوعی شتاب‌دهنده ذرات به شکل یک حلقه دایره‌ای است که با کمک میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی، تابش الکترومغناطیسی با تابندگی بسیار بالا در طول موج‌های گوناگون و دلخواه را تولید می‌کند. به گفته وی پرتو سینکروتونی می‌تواند برای مطالعه ساختار مولکولی و فیزیکی مواد گوناگونی را فراهم آورد که در زمینه‌های مختلف تحقیقاتی و کاربردی در فیزیک، پزشکی، صنعت، زیست‌شناسی، باستان‌شناسی و … کاربرد دارد. استفاده از تابش سینکروترونی برای علوم بنیادی و فناوری‌های کاربردی، رشد فزاینده‌ای را در چند دهه اخیر تجربه کرده است.